انواع بلندگوها بخش مهمی‌از تجهیزات صوتی هستند که در انواع محیط‌ها از خانه تا خودروها، استودیوها و حتی محیط‌های حرفه‌ای و کنسرت‌ها استفاده می‌شوند. تعمیر این نوع بلندگوها نیازمند دانش فنی و تخصصی است. اگرچه این بلندگوها از نظر طراحی و عملکرد متفاوت هستند، اما مشکلاتی مانند پاره شدن مخروط، قطعی در سیم‌های صوتی، مشکلات الکتریکی یا عیب در سیستم تقویت صدا بین تمام آنها رایج است.
در این مقاله از گروه تعمیرات آیدین سیستم، قصد داریم راهنمایی کاملی درباره نحوه تعمیر و نگهداری انواع بلندگوها ارائه دهیم. از شناخت و تشخیص مشکلات رایج گرفته تا مراحل تعمیر، ابزارهای مورد نیاز و روش‌های احیاء بلندگوهای خراب، همه در این مقاله بررسی می‌شوند.
وقتی که بلندگو به خس خس می‌افتد، این امر می‌تواند ناشی از عدم صحت عملکرد آن باشد. مانند هر وسیله‌ای که پس از گذشت زمان نیاز به نگهداری و خدمات تعمیری دارد، بلندگوها نیز احتیاج به سرویس دوره‌ای دارند. در ادامه برخی از این علل را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
بیسی که توسط بلندگو ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث جذب گرد و خاک در اطراف خود شود و آنها را جذب کرده و پخش کند. همچنین، به دلیل خاصیت آهنربایی مگنت، هر ذره‌ای بسیار کوچک آهنی که در اطراف و فضای اطراف بلندگو وجود داشته باشد، به آن جذب می‌شود. این براده‌ها و گرد و خاک‌های آهنی در داخل گودی مگنت جمع می‌شوند و باعث ایجاد اصطکاک میان بوبین و مکان اصلی خودشان می‌شوند. این اصطکاک می‌تواند منجر به برهم خوردن صدا و تولید صدای خس خس در بلندگو شود.
یکی دیگر از دلایل خس خس شدن بلندگو نیم سوز شدن بوبین است و ممکن است منجر به تغییر اهم بلندگو شود. این اتفاق ممکن است به دو عامل رخ می‌دهد:
در حالت نیم سوز شدن، بخشی از لایه‌های سیم لاکی معمولاً به رنگ قهوه‌ای یا سیاه در آمده و ممکن است بوی سوختگی را نیز احساس کنید.
این مشکل معمولاً ناشی از پوسیدگی، استهلاک، ضربه شدید یا استفاده نامناسب بلندگو است. برخی از صفحات به جای تعویض، قابلیت تعمیر و ترمیم دارند.
مگنت به قسمتی از آهنربای متصل به بسکت یا سبد بلندگو گفته می‌شود که وظیفه ایجاد میدان مغناطیسی در بلندگو را دارد. این مگنت از انواع مختلفی تشکیل شده و از موادی مانند فریت استرونتیوم و نئودیوم ساخته می‌شود.
مگنت بلندگو ساب از چند لایه تشکیل شده است. وقتی این لایه‌ها در محل خود تحریک شده و از حالت اولیه‌شان خارج شوند، در اصطلاح می‌گویند که مگنت بلندگو در رفتگی دارد. علت اصلی در رفتگی مگنت بلندگو ممکن است ضربه‌زدن به قسمت آهنربایی بلندگو باشد. بنابراین توصیه می‌شود تا حد امکان از وارد کردن ضربه به بخش‌های آهنربایی بلندگو پرهیز کنید.
مهمترین نکته این است که گاهی اوقات تغییر در کیفیت صدا بسیار جزئی است و برای مشخص کردن مشکل، باید دقت کنید. این امر می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات را در مراحل اولیه برطرف کنید و جلوی آسیب بیشتری به بلندگو را بگیرید.
بلندگوهای خراب می‌توانند به چندین شکل مختلف، صداهای غیر طبیعی و ناخوشایندی ایجاد کنند. صداهای خراب گاهاً می‌توانند مشابه صدای وزوز زنبور یا خراشیده شدن باشند که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. این صداها ممکن است به علت تخلیه ناقص الکتریکی یا مشکلات فنی دیگر در بلندگو به وجود آیند.
این روش‌ها کمک می‌کنند تا مشکلات خرابی بلندگو را تشخیص دهید. اما در بسیاری از موارد، برای افرادی که مهارت فنی ندارند یا ابزارهای لازم برای انجام آزمایشات پیچیده را ندارند، ساده نیست. اگر هنوز اطمینان ندارید که بلندگوی شما مشکل دار است یا خیر، می‌توانید به گروه تعمیرات آیدین سیستم مراجعه کرده و بلندگوی خود را بررسی و تست کنید.
تقویت بلندگو ممکن است منجر به افزایش قدرت صدا و در نتیجه، فشار و فشرده‌سازی بیش از حد روی قطعات داخلی گردد که می‌تواند منجر به خرابی بلندگو شود. در نهایت، کنترل‌های صدا مانند تنظیم بیش از حد حجم صدا، تنظیم فرکانس‌های پایین یا بالا و یا تنظیم‌های تقویت باعث بار زیادی بر روی قطعات می‌شود. این کار‌ها احتمال دارد خرابی به همراه داشته باشد.
اکولایزر، یکی از عوامل مهم در خرابی بلندگو است. در بسیاری از موارد، به ویژه برای بلندگوهای خودرو یا سیستم‌های صوتی، تغییراتی که در اکولایزر اعمال می‌شود، می‌تواند قبل از افزایش حجم صدای موسیقی اتفاق بیفتد.
به عنوان مثال، اگر شما تنظیمات ساب ووفر را به حداکثر برسانید و باس را تقویت کرده و فرکانس‌های میانی و سه‌تایی را کاهش دهید و سپس صدا را بلند کنید، بخش‌های داخلی بلندگو ممکن است تحمل نکنند و خراب شوند. مخصوصا مخروط ساب ووفر که آسان‌تر و زودتر از بقیه قسمت‌ها دچار خرابی و پارگی می‌شوند.
این مسئله برای بلندگوهای دیگر نیز صادق است. بلندگوها طراحی شده‌اند تا در حجم‌های مختلف قابل استفاده باشند. اما اگر فرکانس‌ها را با استفاده از تنظیمات اکولایزر به خارج از محدوده معمول تغییر دهید، ممکن است بلندگو مورد استفاده شما مخصوصاً در سطوح صدای بالا، آسیب ببیند یا از کار بیفتد.
تقویت کننده‌های بلندگو و باند می‌توانند به شکلی نادرست و بدون رعایت مشخصات و قابلیت‌های بلندگوها، برای آنها تنظیم شوند. این موضوع می‌تواند به دو شکل منجر به مشکلاتی شود:
