[تعمیر باند، تعمیر بلندگو، تعمیر آمپیلی، تعمیر ساب]

نمونه کارهای بیشتر در اینستاگرام

تعمیرات ساب

🧰 آموزش کامل تعمیر ساب‌ووفر صوتی

۱. معرفی و ساختار ساب‌ووفر

ساب‌ووفر بلندگویی تخصصی برای تولید صداهای زیر (بیس) است که معمولاً در سیستم‌های صوتی خودرو یا خانگی به‌کار می‌رود. پارامترهای توان، امپدانس، اندازه مخروط و طراحی باکس نقش مهمی در کیفیت خروجی دارند.

اجزای اصلی ساب‌ووفر عبارت‌اند از:

  • دیافراگم (Cone): صفحه‌ اصلی تولید صدا.
  • سیم‌پیچ صدا (Voice Coil): سیم مسی پیچیده دور بوبین که با میدان مغناطیسی آهنربا حرکت می‌کند.
  • مگنت (Magnet): منبع میدان مغناطیسی دائمی.
  • اسپایدر (Spider): کمک‌فنر آغشته به رزین جهت کنترل حرکت عمودی مخروط.
  • سوراند (Surround): حلقه لاستیکی لبه مخروط برای حرکت نرم و بدون صدا.
  • ترمینال: محل اتصال سیم مثبت و منفی ورودی.

۲. عیب‌یابی اولیه

قبل از بازکردن ساب، بررسی دقیق انجام بده:

  • صدای خش‌خش یا قطع‌وصل هنگام پخش؟
  • بوی سوختگی یا بوی لاک سیم پیچ؟
  • هیچ صدایی در خروجی نیست؟
  • حرکت مخروط خشک یا گیر دارد؟

تست با مولتی‌متر

  1. مولتی‌متر را روی اهم (Ω) بگذار.
  2. دو پراب را به ترمینال ساب بزن.
    • اگر مقاومت بین ۳ تا ۵ اهم در مدل‌های ۴ اهمی باشد → سالم است.
    • اگر عدد بی‌نهایت یا صفر باشد → سیم‌پیچ قطع یا سوخته.
تعمیرات ساب
تعمیرات ساب

۳. ابزارهای موردنیاز تعمیر

  • مولتی‌متر دیجیتال
  • هویه دمای تنظیم‌پذیر
  • قلع و روغن لحیم
  • چسب حرارتی یا چسب مخصوص دیافراگم
  • تینر فوری
  • پیچ‌گوشتی دوسو و چهارسو
  • چاقوی نوک‌تیز یا کاردک کوچک
  • فیلر یا شابلون برای تنظیم فاصله بوبین از هسته

۴. مراحل گام‌به‌گام تعمیر

الف. بازکردن ساب‌ووفر

  • برچسب گارد بالا را جدا کن.
  • چسب لبه دیافراگم و اسپایدر را باز کن.
  • مخروط را به‌آرامی از مگنت جدا کن تا سیم‌پیچ بیرون بیاید.

ب. بررسی سیم‌پیچ

  • اگر قسمت‌هایی از سیم‌پیچ سوخته یا سیاه شده‌اند، باید بوبین بازپیچی یا تعویض شود.
  • در صورت امکان از سیم لاک‌دار هم‌قطر برای بازپیچی استفاده کن (معمولاً ۰٫۳ تا ۰٫۶ میلی‌متر).

ج. تنظیم مگنت و بوبین

تراز بودن مگنت با فریم بسیار مهم است. هر گونه انحراف باعث ساییده شدن سیم‌پیچ و ایجاد صدای خش‌خش می‌شود.

برای اطمینان، پس از نصب مجدد اسپایدر، مخروط را چند بار فشار بده تا حرکت عمودی کاملاً نرم و بدون تماس جانبی باشد.

د. چسب‌کاری و مونتاژ نهایی

  • اسپایدر و Surround را با چسب مخصوص (مانند چسب صنعتی مشکی یا تیوپی) نصب کن.
  • پس از خشک شدن کامل، لحیم سیم‌ها را در ترمینال انجام بده.
  • برچسب یا گارد را مجدداً بچسبان.

۵. تست نهایی عملکرد

ساب را با منبع صوتی کنترل‌شده تست کن:

  • با سیگنال ساین بیس ۳۰ تا ۸۰ Hz شروع کن.
  • بررسی کن که هیچ صدای اضافی (click، buzz یا rubbing) وجود نداشته باشد.
  • در صورت وجود صدای خش‌خش، فاصله بوبین از هسته را مجدد تنظیم کن.

۶. نکات نگهداری

  • از خروجی تقویت‌کننده با قدرت مناسب امپدانس ساب استفاده کن تا آسیب نبیند.
  • بین آمپلی‌فایر و ساب حتماً فیلتر پایین‌گذر (Low‑Pass Filter) قرار بده.
  • از پخش صدای بیس در حجم بیش از ظرفیت RMS ساب پرهیز کن.
  • محیط سیم‌پیچ را از گرد و خاک و رطوبت محافظت کن.

بخش تکمیلی آموزش تعمیر ساب‌ووفر

۷. تحلیل تخصصی خرابی‌ها و روش بازسازی

🔹 سوختن سیم‌پیچ (Voice Coil Burn)

نشانه‌ها: بوی سوختگی، عدم حرکت مخروط، مقاومت بی‌نهایت روی مولتی‌متر.

دلیل: اعمال توان بالاتر از حد مجاز یا افزایش حرارت به‌دلیل تهویه نامناسب در باکس.

راه‌حل:

  • خارج کردن بوبین از هسته با حرارت ملایم.
  • حذف سیم‌پیچ آسیب‌دیده و تمیز کردن سطح بوبین با تینر فوری.
  • پیچیدن مجدد سیم لاک‌دار با همان قطر و تعداد دور (دورگیری دقیق با شمارنده یا نشانه‌گذاری مرحله‌ای).
  • لاک زدن مجدد سیم برای تثبیت عایق حرارتی.
تعمیرات ساب
تعمیرات ساب

⚙️ توصیه: در هر بار بازپیچی، فاصله‌ی دقیق میان بوبین و هسته را کنترل کن؛ حتی اختلاف ۰٫۲ میلی‌متر می‌تواند ساییدگی ایجاد کند.

🔹 چسب بازشده یا سوراند پاره

نشانه‌ها: صدای لرزش مکانیکی، بیس ناهنجار یا پرش مخروط.

راه‌حل:

  • تمیز کردن کامل چسب‌های قدیمی با تینر (اما بدون تماس با ممبران).
  • استفاده از چسب تفلون یا صنعتی مخصوص لاستیک.
  • پس از چسباندن، مخروط را تا زمان خشک شدن تحت فشار ثابت نگه‌دار (می‌توان از حلقه نگهدار استفاده کرد).

🔹 شکستگی اسپایدر

نشانه‌ها: حرکت نامتعادل دیافراگم و صدای ضربه‌دار.

راه‌حل:

  • اگر پارگی جزئی باشد، از چسب رزینی با الیاف نخی استفاده کن.
  • اگر کاملاً پاره شده، باید اسپایدر جدید هم‌اندازه با قطر بوبین جایگزین شود.

🔧 نتیجه‌گیری

تعمیر ساب‌ووفر کار دقیقی است اما با ابزار مناسب، تمرکز و رعایت اصول فنی، می‌توان بسیاری از ایرادات را بدون نیاز به تعویض کلی ساب برطرف کرد. در مواردی که سیم‌پیچ یا مگنت آسیب جدی دیده، بهتر است از قطعات اصلی کارخانه یا مدل جایگزین استفاده شود تا کیفیت صدا حفظ گردد.

تماس تلفنی